Είναι γεγονός ότι μετά την ήττα του «υπαρκτού σοσιαλισμού», του δυτικού ευρωκομμουνισμού, των ταυτοτικών αντιπαγκοσμιοποιητικών κινημάτων, το φυλλορρόημα των αντιιμπεριαλιστικών επαναστάσεων, ο αποκλεισμός κοινωνικής εναλλακτικής που κυριάρχησε, συνεπέφερε και την αντίληψη ότι η κομμουνιστική κοινωνία δεν είναι μια επιστημονική, ιστορικοϋλιστική σύλληψη, αλλά μια ουτοπική ή δυστοπική αντίληψη, με παραδειγματική αναφορά στα καθεστώτα του «υπαρκτού σοσιαλισμού», […]

Η Οκτωβριανή Επανάσταση αντιμέτωπη με το αγροτικό ζήτημα Αναζητώντας τις ρίζες του αγροτικού ζητήματος και της σχέσης του με την επανάσταση, διαπιστώνουμε ότι αυτό εκκινεί από τις ιστορικοθεωρητικές επεξεργασίες της Καταγωγής της οικογένειας, της ατομικής ιδιοκτησίας και του κράτους (Ενγκελς) (Engels), συναντάται στις σχετικές αναφορές κειμένων όπως η Γερμανική ιδεολογία (Μαρξ [Marx] και Ενγκελς) ή ο […]

Ο Τζον Ριντ (John Reed), σε λίγες γραμμές, δίνει παραστατικά και γλαφυρά μια άμεση εικόνα του επαναστατημένου λαού στο Δέκα μέρες που συγκλόνισαν τον κόσμο. Στην τσαρική Ρωσία το πραγματικό μεροκάματο είχε πέσει στο 57,4% του 1913 και οι τιμές στα βασικά είδη ήταν 950% πάνω. Τα συνδικάτα μετρούσαν ήδη δύο εκατομμύρια μέλη. Οι απεργίες, […]

Εξέγερση, αποφασιστικές στιγμές και επαναστατική ηγεσία Για μια νέα πρακτική του λενινισμού Γιατί στον 21o αιώνα στρεφόμαστε ξανά στη δεκαετία του 1920; Ακολουθώντας μια μεταγενέστερη διατύπωση του Λούκατς (Lukács) (1972: 110), στο άρθρο αυτό θα υποστηριχθεί ότι «η μέθοδος του Λένιν για όσα είπε ή έκανε μπορεί ακόμη να παραμένει καθοριστικό παρόν, έστω και κάτω από πολύ αλλαγμένες περιστάσεις». Αν ξεχωρίζαμε τρεις […]

Ο Λένιν (Lenin) γράφει την περίοδο 1896-1899 το έργο Η ανάπτυξη του καπιταλισμού στη Ρωσία. Το έργο αποσκοπούσε να απαντήσει στους φιλελεύθερους ναρόντνικους και τους «νόμιμους μαρξιστές», να καταγράψει τα βασικά γνωρίσματα του ρωσικού οικονομικού συστήματος καθώς και τη διάταξη των ταξικών δυνάμεων, αλλά και να αποτελέσει βάση για τη χάραξη της τακτικής και στρατηγικής των μπολσεβίκων. Βασικές διαπιστώσεις του Λένιν στο […]

Ναι, απαντάει η κυρίαρχη δοξασία. Θεωρεί μάλιστα την απάντηση αυτονόητη, οριστική και αμετάκλητη μετά τη διάλυση της Σοβιετικής Ένωσης το 1991. Το γεγονός αυτό πανηγυρίστηκε από τις κυρίαρχες τάξεις του κόσμου σαν «η πλήρης και τελική νίκη του φιλελεύθερου καπιταλισμού», «το αμετάκλητο τέλος του κομμουνισμού», «το οριστικό τέλος της εποχής των επαναστάσεων», ακόμα και σαν «το τέλος της Ιστορίας». Εικοσιπέντε […]

Καπιταλιστικοποίηση και κοινωνική σύγκρουση Στο ξεκίνημα του 20ού αιώνα η Ρωσία τοποθετούνταν ανάμεσα στις Μεγάλες Δυνάμεις της Ευρώπης. Αλλά, όπως αναφέρει η Σίλα Φιτζπάτρικ (Sheila Fitzpatrick) στο έργο της The Russian Revolution ήταν μια Μεγάλη Δύναμη που χαρακτηριζόταν από όλους τους συγχρόνους της ως καθυστερημένη σε σχέση με τις υπόλοιπες, τη Βρετανία, τη Γερμανία και […]

26/3-28/5: Η πρώτη «έφοδος προς τον ουρανό», η Κομμούνα του Παρισιού. Πάνω στα οδοφράγματα γράφονται από τον Ευγένιο Ποτιέ (Eugene Pottier) οι στίχοι για τον ύμνο της Διεθνούς. Μελοποιείται το 1888 από τον Πιερ ντε Γκαϊτέρ (Pierre De Geyter). Ο Φιοντόρ Ντοστογιέφσκι (Fyodor Dostoyevsky) αφουγκράζεται το ρόγχο του τσαρισμού λέγοντας: «Ο κύβος ερρίφθη». Ιδρύεται ο […]

Ο Τερεστσένκο (Tereshchenko), κατασκευαστής ζάχαρης και υπουργός Εξωτερικών της τελευταίας Προσωρινής Κυβέρνησης, μιλούσε σοβαρά όταν ρώτησε το ναύτη που τον συνόδευε στη φυλακή μετά την έφοδο στα Χειμερινά Ανάκτορα: «Και πώς θα τα βγάλετε πέρα χωρίς την ιντελιγκέντσια;» (Melgunov, 1972: 90). Το ερώτημα, μάλιστα, αναδεικνύει μια σημαντική διεργασία που έλαβε χώρα στην επανάσταση του 1917 […]

Διαβάζοντας το παρελθόν, ανιχνεύοντας το μέλλον Η Ρώσικη Επανάσταση του 1917, που ξέσπασε στην καρδιά του μεγάλου πολέμου, αποτέλεσε μια απάντηση σε όσους θεωρούσαν τον καπιταλισμό αιώνιο σύστημα, τον «καλύτερο των δυνατών κόσμων». Στο πλαίσιο αυτής της σκέψης, οι όποιες δυσλειτουργίες του -πόλεμοι, δυστυχία, γενοκτονίες, ακραία εκμετάλλευση και εξάντληση των ανθρώπων και της φύσης- δεν […]