- Ακροδεξιά, φασισμός και σύγχρονος καπιταλισμός Ο φασισμός χτες και η Ακροδεξιά σήμερα αποτελούν διακριτές στρατηγικές στο στρατηγικό πεδίο του καπιταλιστικού κράτους: δευτερεύουσες και αυτόνομες έναντι των στρατηγικών των κυρίαρχων αστικών κομμάτων, συγκλίνουσες όμως και συμπληρωματικές ως προς αυτά.
- Οι θεωρητικές προϋποθέσεις του ναζιστικού οράματος για την παιδαγωγική Το ναζιστικό φαινόμενο για να γίνει κατανοητό πρέπει να τοποθετηθεί στη βάση μιας ευρύτερης κοσμοθεωρητικής θεμελίωσης. Οι ρίζες του ναζισμού για την ανωτερότητα της φυλής, το μυστικισμό των εθνοφυλετικών σχέσεων και το μιλιταρισμό αγγίζουν ένα ευρύ φάσμα θεωρητικών παραδόσεων, οι οποίες ερμηνεύουν την ιστορικότητα του φαινομένου.
- Η νέα γερμανική νοοτροπία Ο Γερμανός στοχαστής προσεγγίζει και αναλύει κριτικά τα ιδιαίτερα πολιτιστικά στοιχεία που αποτελούν θεμέλιο αλλά και συνέπεια της κυριαρχίας του εθνικοσοσιαλισμού στη Γερμανία
- Φασισμός και Ακροδεξιά: ταξικές στρατηγικές, συμπληρωματικές και αυτόνομες Ο φασισμός χτες και η Ακροδεξιά σήμερα αποτελούν διακριτές στρατηγικές στο στρατηγικό πεδίο του καπιταλιστικού κράτους: δευτερεύουσες και αυτόνομες έναντι των στρατηγικών των κυρίαρχων αστικών κομμάτων, συγκλίνουσες όμως και συμπληρωματικές ως προς αυτά.
- Η συμβολή του αναθεωρητισμού στην απενοχοποίηση και άνοδο του φασισμού Η συντριπτική ήττα του φασισμού στον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο και τα αισθήματα αποτροπιασμού που γεννήθηκαν στην ανθρωπότητα απ’ τη γενοκτονία που εξαπέλυσε εις βάρος κοινωνικών και εθνικών ομάδων, τις οποίες οι Ναζί θεωρούσαν κατώτερες και επικίνδυνες, δημιούργησαν την εντύπωση ότι ο φασισμός είχε τεθεί πλέον εκτός ιστορίας.
- Τι είναι o Τραμπ; Οι συζητήσεις γύρω από την πολιτική του Τραμπ και άλλων ηγετών της νέας Δεξιάς έχουν οδηγήσει σε μια έκρηξη αναζήτησης ιστορικών αναλογιών, με την εμπειρία της δεκαετίας του 1930 να πρωτοστατεί σε αυτήν την προσπάθεια
- Για μια ορθή εκτίμηση της κρίσης Το κείμενο αποτελεί κεφάλαιο από το βιβλίο To AfD: Αναλύσεις, Υπόβαθρα, Αντιθέσεις (Die AfD. Analysen – Hintergr¨unde – Kontroversen), το οποίο κυκλοφόρησε το 2017 από τις εκδόσεις Berlin: Bertz+Fischer.
- Βαθύ μπλε σχεδόν μαύρο Στο παρόν άρθρο θα επιχειρήσουμε μια σύντομη παρουσίαση της πρώτης πενταετίας (1963-1968) του μαρξιστικούλενινιστικού κινήματος στην Ελλάδα.
- Η Αναγέννηση της «Συνεπούς Αριστεράς» και η αναγκαιότητα για ανασύσταση του κομμουνιστικού κινήματος Στο παρόν άρθρο θα επιχειρήσουμε μια σύντομη παρουσίαση της πρώτης πενταετίας (1963-1968) του μαρξιστικούλενινιστικού κινήματος στην Ελλάδα.
- Περί της «ιδιαιτερότητας» της τέχνης To παρόν κείμενο με τίτλο Περί της «ιδιαιτερότητας» της τέχνης (ρωσικά: О «СПЕЦИФИКЕ» ИСКУССТВА) στην πραγματικότητα αποτελεί την πρώτη γραπτή συμμετοχή του γνωστού σημαντικού Σοβιετικού φιλοσόφου Ε. Β. Ιλιένκοφ στη συζήτηση με αναφορά στα βασικά προβλήματα της αισθητικής.
- Αφιέρωμα στον αγωνιστή κομμουνιστή μουσικό «Αλέξη»: Αλέκος Ξένος (1912-1995) (Α’ μέρος) Στα δύο μέρη της μελέτης αυτής για τον συνθέτη της Αντίστασης, Αλέκο Ξένο, δεν γράψαμε μια βιογραφία ακόμη, αλλά μια πλατύτερη γνωριμιά δίνοντας βάρος σε κεφάλαια του έργου του, κυρίως δίνοντας μεγαλύτερη προσοχή στην πορεία του μέσα στις ορχήστρες μας και στους μεγάλους συνδικαλιστικούς αγώνες που έδωσε σ’ ολόκληρο το βιός του.
- Οι Άθλιοι του Β. Ουγκώ: Ένα γερασμένο «κοινωνικό ευαγγέλιο»; Οι Άθλιοι είναι ένα βιβλίο μόνο για νέους; Αξίζει τον κόπο να διαβάζεται στις μέρες μας; Τι έχει να μας πει σήμερα ο συγγραφέας του για τον οποίο ο Μπρετόν είπε: «Ο Ουγκώ είναι υπερρεαλιστής όταν δεν είναι βλάκας» και ο Ζιντ όταν ρωτήθηκε: «Ποιος είναι ο μεγαλύτερος ποιητής της Γαλλίας;» απάντησε: «Ο Ουγκώ, αλλοίμονο!»
- Μνημη Γιάννη Μπεχράκη. Επάγγελμα: Φωτορεπόρτερ -Πολεμικός Ανταποκριτής Ο Γιάννης Μπεχράκης (1960 – 2 Μαρτίου 2019) Έλληνας φωτορεπόρτερ και επικεφαλής του φωτογραφικού τμήματος του ειδησεογραφικού πρακτορείου Reuters στην Ελλάδα. Γεννήθηκε το 1960 στην Αθήνα. Σπούδασε φωτογραφία στο Athens School of Arts and Technology και στο πανεπιστήμιο στο Λονδίνο.
- Έβαλντ Βασίλιεβιτς Ιλιένκοφ – Η διαλεκτική του αφηρημένου και του συγκεκριμένου στο Κεφάλαιο του Μαρξ Ο φιλόσοφος και μαθητής του Έβαλντ Βασίλιεβιτς Ιλιένκοφ (1924-1979), Λ. Κ. Ναουμένκο, σε άρθρο του για αυτόν το 2005, μεταξύ άλλων, έγραφε: «Ο Ιλιένκοφ εργαζόταν με ένα διαφορετικό “διανοητικό υλικό” απ’ ό,τι η επίσημη φιλοσοφία.
- Παρατηρήσεις σχετικά με το φύλο Στο άρθρο αυτό η συγγραφέας ασχολείται με τη σχέση πατριαρχίας και καπιταλισμού. Αρχικά, παραθέτει τις τρεις κατά τη γνώμη της διαφορετικές θέσεις που έχουν παρουσιαστεί από μαρξιστές/τριες και φεμινιστές/ριες ακαδημαϊκούς για τη σχέση καπιταλισμού και έμφυλης καταπίεσης.
- Η διαχρονικότητα ενός βιβλίου «Για ποιο λόγο αυτή τη στιγμή μια μελέτη για τον φασισμό; Νομίζω ότι η μελέτη αυτή λόγω της επικαιρότητας του προβλήματος ανταποκρίνεται σε μια πολιτική ανάγκη. Πραγματικά, πριν από μερικά χρόνια το ζήτημα του φασισμού και των άλλων μορφών δικτατορίας έμοιαζε ν΄ απασχολεί μόνο μια κάποια ακαδημαϊκή ιστοριογραφία, που και αυτή, άλλωστε, έμενε παραγκωνισμένη στο περιθώριο της ιστορίας» αναρωτιόταν και συμπέραινε ο Πουλαντζάς (2006: 9) στην εισαγωγή του Φασισμός και Δικτατορία και αν κάποιος δεν γνώριζε πότε γράφτηκε το συγκεκριμένο βιβλίο θα μπορούσε να υποθέσει πως μιλάει για το σήμερα, γεγονός που καταδεικνύει όχι μόνο τη διαχρονικότητά του, αλλά και στη σπουδαιότητά του.
- Συζητώντας για τη διαμόρφωση της εργατικής τάξης Με καθυστέρηση δεκαετιών κυκλοφόρησε στα ελληνικά από τις εκδόσεις του ΠΙΟΠ το βιβλίο του Edward Palmer Thompson The Making of English Working Class με τον τίτλο Η συγκρότηση της αγγλικής εργατικής τάξης. Πρόκειται για ένα από τα πιο επιδραστικά βιβλία στην παγκόσμια ιστοριογραφία και ιδιαίτερα στην ιστοριογραφία του εργατικού και συνδικαλιστικού κινήματος και της θεωρίας των κοινωνικών τάξεων.
- Μιλώντας στα παιδιά για την ξενοφοβία, τη διαφορετικότητα και την αλληλεγγύη Η απρόσμενη εμφάνιση στην κοινότητα της Ρεματιάς ενός παπαγάλου, του Σαν Αλ Σουρ, που καταφθάνει εκεί από το τροπικό του δάσος, αποδιωγμένος από την ερήμωση και την καταστροφή που προκάλεσαν η εκμεταλλευτική μανία των ανθρώπων και στη συνέχεια ο πόλεμος, προκαλεί αναστάστωση στην κοινότητα, που τον αντιμετωπίζει ως «ξένο». Μοναδική συμπαραστάτριά του μια δεκαοχτούρα, η Κοκτώ Ντεκαοκτώ, που τον υπερασπίστηκε αταλάντευτα, αντιμετωπίζεται και αυτή ως ξένο σώμα, ως μια προκλητική και αυθάδης παρουσία που χαλάει την τάξη και την ησυχία της κοινότητας, καθώς τολμά να έχει πάντα «μια άποψη για όλα, συνήθως διαφορετική από τους υπόλοιπους και που την υπερασπιζόταν πάντοτε με πάθος».
- Ο λόγος της Χρυσής Αυγής στο μικροσκόπιο Κάθε βιβλίο που καταπιάνεται με το πολιτικό και κοινωνικό γίγνεσθαι της εποχής μας οφείλει να αξιολογείται όχι μόνο στη βάση μιας κάποιας μεθοδολογικής αρτιότητας αλλά και των ρητών ή υπόρρητων στοχεύσεων που το πλαισιώνουν και εντέλει το διαμορφώνουν. Υπό αυτή την έννοια, το πρώτο πράγμα που θα ήθελα να σημειώσω σχετικά με το βιβλίο της Δέσποινας Παρασκευά-Βελουδογιάννη, Ο εχθρός, το αίμα, ο τιμωρός, που αποτελεί και το θέμα της σύντομης αυτής βιβλιοκριτικής, είναι ότι πρόκειται για μια μονογραφία η οποία φιλοδοξεί να συμβάλλει όχι μόνο στη βαθύτερη κατανόηση του φαινομένου Χρυσή Αυγή αλλά και «στον αγώνα για την αντιμετώπισή του»
- Δίκη Χρυσής Αυγής και κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ: το τελευταίο δώρο στους φασίστες Η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ, αφού οδήγησε με ευθύνη της και προς όφελος των κατηγορουμένων τη δίκη στην καθυστέρηση και την περιθωριοποίηση και αφού την άφησε να διεξάγεται χωρίς δημοσιότητα και ηχογράφηση πρακτικών, λίγο πριν φύγει φρόντισε για τα τελευταία και σημαντικότερα δώρα της προς τους υπόδικους με την πολυδιαφημισμένη τροποποίηση του Ποινικού Κώδικα (ν. 4619/2019)
- Η άνοδος της Κίνας και η απάντηση των ΗΠΑ Η εκπληκτική οικονομική μεγέθυνση της Κίνας, καθώς και η επιτυχία της να απαλλάξει περισσότερα από 850 εκ. άτομα από την φτώχεια (όπως αυτή ορίζεται από την Παγκόσμια Τράπεζα) και να φτάσει να είναι δεύτερη στην εθνική παραγωγή μετά τις ΗΠΑ αποτελεί γεγονός πρωτοφανές στην ανθρώπινη ιστορία.
- Οι Σειρήνες και οι Βαλκυρίες του φασιστικού μουσικού μοντέλου Αν η εποχή της πολιτικής ακμής και επικράτησης του φασισμού και του ναζισμού σημαδεύτηκε από την ανάπτυξη και την οικειοποίηση καλλιτεχνικών ρευμάτων όπως ο φουτουρισμός και τα καθεστώτα αυτά στηρίχθηκαν από προσωπικότητες όπως ο Έζρα Πάουντ, η Λένι Ρίφενσταλ ο Μάρτιν Χάιντεγκερ ή ακόμη και ο Σαλβαδόρ Νταλί
- Η εξόρυξη υδρογονανθράκων και η οικολογική προβληματική της αντικαπιταλιστικής Αριστεράς Οι προγραμματισμένες έρευνες για την εξόρυξη υδρογονανθράκων στην Δυτική Ελλάδα και το Ιόνιο έχουν προκαλέσει μια γενικευμένη αντίδραση όχι μόνο στην ευρύτερη περιοχή αλλά και σε πανελλαδικό επίπεδο με κινητοποιήσεις (η πιο πρόσφατη στα Γιάννενα με τη συμμετοχή 2000 διαδηλωτών) και τη δημιουργία επιτροπών σε πολλές πόλεις.
- Editorial – Η άνοδος της Ακροδεξιάς ως μορφή αντιδραστικοποίησης της αστικής πολιτικής και η απάντησή μας Η άνοδος της Ακροδεξιάς και νεοφασιστικών κομμάτων παγκοσμίως και η επιστροφή βαθιά συντηρητικών και αντιδραστικών ιδεολογικών ρευμάτων, ακόμα και αν υπερτονίζεται από την αστική σκέψη και τους μηχανισμούς του θεάματος, αποτελεί μια πραγματικότητα. Είτε ως σκιάχτρο που μπροστά του μοιάζει ακμαία και όμορφη η παρακμάζουσα αστική δημοκρατία, είτε ως πραγματική απειλή προς τους πληβείους κάθε […]
- Περιεχόμενα 10ου τεύχους Τετράδια Μαρξισμού, 10 καλοκαίρι 2019, με αφιέρωμα σε Ακροδεξιά, φασισμό και σύγχρονο καπιταλισμό.