Το αφιέρωμα των Τετραδίων Μαρξισμού για τα εκατοντάχρονα από την ίδρυση του ΣΕΚΕ-ΚΚΕ περιλαμβάνει, εκτός από την παρουσίαση της τομής που σήμαινε η ίδια η συγκρότηση του κομμουνιστικού κόμματος, την κριτική εξέταση της πολιτικής του γραμμής, της στρατηγικής και ταχτικής του.

100 χρόνια από την ίδρυση ΣΕΚΕ (ΚΚΕ) – Χρονολόγιο

Στα 1918, με την ίδρυση του Σοσιαλιστικού Εργατικού Κόμματος Ελλάδας (ΣΕΚΕ), θα συνενωθούν τα υπάρχοντα σοσιαλιστικά ρεύματα.

Θεμελιώδες κομμάτι του προγράμματος του ΚΚΕ της δεκαετίας του ‘40 και του ΕΑΜ είναι η επίλυση του εθνικού και δημοκρατικού προβλήματος, που προέκυψε απ’ την ξένη κατοχή.

Κατά τις δεκαετίες του ’50 και του ’60, η ελληνική Αριστερά βρίσκεται ενώπιον μιας πολυεπίπεδης μεταμόρφωσης του ελληνικού οικονομικού και κοινωνικού σχηματισμού. ΚΚΕ και ΕΔΑ, επερωτώντας ευθέως το εύρος και τα χαρακτηριστικά της αναπτυξιακής-παραγωγικής διαδικασίας, θα διαβάσουν τη σύγχρονή τους οικονομική πραγματικότητα υπό το θεωρητικό πρίσμα της εξάρτησης και της υπανάπτυξης, προσεταιριζόμενα αναλυτικά σχήματα που προσιδιάζουν στις νεομαρξιστικές θεωρίες.

Η Ενιαία Δημοκρατική Αριστερά πρωταγωνίστησε στις πολιτικές εξελίξεις στην Ελλάδα κατά τις δεκαετίες του ’50 και του ’60 αποτελώντας τον κύριο εκφραστή των θέσεων της κομμουνιστικής και της ευρύτερης Αριστεράς

Το άρθρο διερευνά το ζήτημα της επαναστατικής στρατηγικής στις αναλύσεις του ΚΚΕ. Η ανάλυση εστιάζει σε δυο διακριτές ιστορικές περιόδους, σε αναφορά με δύο βασικά κομματικά ντοκουμέντα: τις Αποφάσεις της 6ης Ολομέλειας της ΚΕ του ΚΚΕ του 1934 και το Πρόγραμμα του ΚΚΕ του 19ου Συνεδρίου το 2013

Το σύντομο αυτό αφιέρωμα των Τετραδίων Μαρξισμού στην ιστορία του εργατικού κινήματος, με αφορμή τη συμπλήρωση των εκατό χρόνων από την ίδρυση της ΓΣΕΕ, επιχειρεί να ανοίξει τη συζήτηση σχετικά με την ανάγκη αναγέννησης και ταξικής ανασυγκρότησης του εργατικού κινήματος στο σήμερα.

Στο συγκεκριμένο δοκίμιο επιχειρείται η συνοπτική εξιστόρηση της διαδρομής του ελληνικού εργατικού κινήματος από τις απαρχές του 20ού αιώνα μέχρι την ίδρυση της ΓΣΕΕ.

Στο συγκεκριμένο δοκίμιο επιχειρείται η συνοπτική εξιστόρηση της διαδρομής του ελληνικού εργατικού κινήματος από τις απαρχές του 20ού αιώνα μέχρι την ίδρυση της ΓΣΕΕ.

Η ανεργία είναι ζήτημα στρατηγικής σημασίας για την εργατική τάξη και το κεφάλαιο. Τα ζητήματα στρατηγικής σημασίας χρειάζονται προτάσεις τόσο τακτικού χαρακτήρα όσο και λύσεις στρατηγικού χαρακτήρα.

O Samir Amin πάντα περιέγραφε τον εαυτό του ως μαρξιστή. Έχοντας κριτική σκέψη, εστίασε στη μελέτη των θεωριών του ιμπεριαλισμού. Ωστόσο, το έργο του διαφέρει ξεκάθαρα από τον «ορθόδοξο» μαρξισμό.

Στο διακηρυκτικού χαρακτήρα κείμενο που ακολουθεί εκτίθεται με έναν συνοπτικό τρόπο η απόφαση της Συντακτικής Επιτροπής να θέσει εκ νέου τους στόχους και να αναδιαρθρώσει στη βάση αυτών τη δομή της ενότητας «Πολιτισμός-Τέχνη» του περιοδικού Τετράδια Μαρξισμού.

Το κείμενο του Γκέοργκ Λούκατς που ακολουθεί αποτελεί μια ελαφρώς συνεπτυγμένη εκδοχή του προλόγου που ο ίδιος συνέταξε για μια ουγγρική έκδοση μιας ανθολογίας κειμένων του Μαρξ και του Ένγκελς για την αισθητική.

Η επίδραση του μαρξισμού στο νεοελληνικό λογοτεχνικό πεδίο υπήρξε βαθιά και σύνθετη και σαφώς συνεχίστηκε και μετά τη δεκαετία του 1970. Οδήγησε και σε έργα αισθητικώς και καλλιτεχνικώς λειτουργικά, αλλά και σε καταθέσεις των οποίων το βαρύ ιδεολογικό περίβλημα σε συνδυασμό με την όχι ανεπτυγμένη τεχνική επάρκεια των συγγραφέων συμπίεσε ή και μηδένισε τον βαθμό καλλιτεχνικής δραστικότητας

Ο Ναζίμ Χικμέτ υπήρξε ένας από τους μεγαλύτερους κομμουνιστές ποιητές του 20ού αιώνα. Η μορφή του συγκαταλέγεται ανάμεσα στους ογκόλιθους της τέχνης που υπηρέτησαν την υπόθεση της κοινωνικής απελευθέρωσης όπως ο Γκόρκι, ο Μπρεχτ, ο Μαγιακόφσκι και μία σειρά άλλοι.

Δεν ήταν η πρώτη φορά που ψαχούλευα την παλιά σχολική σάκα, την παλιά δερμάτινη σχολική σάκα με τις πολύχρωμες καρτέλες, που συχνά γινόταν αντικείμενο καταφυγής και νοσταλγίας αφού στα εντόσθιά της είχε τις καρτέλες με τα ένσημα από τις δουλειές που κατά καιρούς είχα κάνει.

Με το βιβλίο αυτό ο Περικλής Παυλίδης, όπως και με το προηγούμενο Το φαινόμενο της γραφειοκρατίας στην ΕΣΣΔ, εστιάζει την έρευνά του στην ανάδειξη του αντικειμενικού χαρακτήρα, των χαρακτηριστικών και των αντιφάσεων της σοβιετικής κοινωνίας, που αναπόδραστα αναδείχθηκαν στις συνθήκες του 20ού αιώνα στο εγχείρημα οικοδόμησης του σοσιαλισμού στην ΕΣΣΔ, ανεξάρτητα από τις πολιτικές στάσεις και επιλογές των διαφόρων ηγεσιών. Αυτές οι αναπόφευκτες αντιφάσεις στις συγκεκριμένες συνθήκες έθεταν αναπόδραστα, μη υπερβάσιμα όρια κίνησης των πολιτικών επιλογών και ενεργειών της όποιας πολιτικής και κρατικής ηγεσίας.

Το βιβλίο του Harry Braverman, Εργασία και μονοπωλιακό κεφάλαιο, η υποβάθμιση της εργασίας στον εικοστό αιώνα, εκδόθηκε για πρώτη φορά πριν από 45 χρόνια από τις εκδόσεις του Monthly Review. Αποτελεί ένα από τα πιο πολυσυζητημένα βιβλία του 20ού αιώνα σε πληθώρα επιστημονικών πεδίων, καθώς η απήχησή του ήταν τόσο μεγάλη, ώστε οι αντιπαραθέσεις γύρω από αυτό να λάβουν το προσωνύμιο «μπρεϊβερμανία» (Bravermania).

Κυκλοφόρησε το 2017 από τις εκδόσεις Τροπή το βιβλίο του Δημήτρη Μαργαρίτη (στο εξής ΔΜ) Οι εκλεκτικές συγγένειες των ολοκληρωτισμών: κομμουνισμός-φασισμός-ναζισμός. Στο βιβλίο του ΔΜ λείπει σαφώς η επιστημονική ανάλυση και συχνά αυτή αντικαθίσταται από μια φλύαρη παράθεση δηλώσεων, διαπνεόμενη από πολιτικές ιδεοληψίες και φοβίες της φιλελεύθερης/νεοφιλελεύθερης διανόησης, του αφοσιωμένου στην καπιταλιστική νομιμότητα Κέντρου και […]

Το τέλος του 2018 και η αρχή του 2019 σημαδεύτηκαν από μία σχεδόν γενικευμένη αναταραχή στις μεγάλες χρηματιστηριακές αγορές αλλά και από απαισιόδοξες προβλέψεις από όλα σχεδόν τα σημαντικά οικονομικά κέντρα της Δύσης. Ενδεικτικά, η Wall Street Journal προβλέπει «λιγότερη μεγέθυνση και περισσότερη αβεβαιότητα», ενώ το ΔΝΤ και η Παγκόσμια Τράπεζα μειώνουν τις προβλέψεις τους […]

Οι χώρες του Βορρά αποτελούσαν πάντοτε ένα σημείο αναφοράς στα δημοκρατικά δικαιώματα και τις εργατικές διεκδικήσεις. Ρατσισμός, ανεργία και ανέχεια φαίνονταν να είναι προβλήματα που αποτελούσαν μια μακρινή ανάμνηση της περιόδου μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Τον περασμένο Νοέμβρη όμως η δανέζικη κυβέρνηση υπερψήφισε στη βουλή ένα νομοσχέδιο που εξορίζει ανθρώπους που έχουν κάνει αίτηση […]

Η απόπειρα εμφάνισης του εθνικισμούνεοφασισμού με μαζικούς όρους στη μαθητιώσα νεολαία με πρόσχημα τα ζητήματα του Μακεδονικού και της Β. Ηπείρου, τον περασμένο Νοέμβριο, αναχαιτίστηκε. Ωστόσο, η συζήτηση γύρω από τη μάχη που δόθηκε και τις αντιλήψεις, που αντιπαρατέθηκαν για τον εθνικισμό και το νεοφασισμό, είναι όσο ποτέ αναγκαία. Η συζήτηση ξετυλίχθηκε γύρω από το […]

Η ανάπτυξη του βάθους πεδίου καθαρότητος, η παράλληλη δράση, η σύνθεση της εικόνας, η φόρμα, η γραμμή και το περιεχόμενο, η δομική θεωρία στο έργο τέχνης, μερικά από τα αισθητικά θέματα που τον απασχολούσαν. Πίστευε ότι η μεταφορά και ο συμβολισμός είναι βασικά στοιχεία της τέχνης που απογειώνουν το καλλιτεχνικό έργο. Στο φιλοσοφικό πεδίο, θεωρούσε […]

Το Νοέμβρη του 2018 συμπληρώθηκαν 100 χρόνια απ’ την ίδρυση του ΣΕΚΕ (Σοσιαλιστικό Εργατικό Κόμμα Ελλάδας) από διάσπαρτες σοσιαλιστικές ομάδες. Ακολούθησε μια διαδρομή στενά συνυφασμένη με τη συγκρότηση και πολιτική δράση του εργατικού κινήματος. Άλλωστε, έχει  πολιτική και συμβολική σημασία το γεγονός ότι και  η  ΓΣΕΕ ιδρύθηκε την ίδια χρονιά. Το Νοέμβρη του 1924, στο […]