• Η λειτουργία και οι επιλογές της ελληνικής αστικής τάξης στο εσωτερικό της ΕΕ

    Για τη διερεύνηση της λειτουργίας του ελληνικού καπιταλισμού και τα οφέλη του από την ένταξη στην ΕΕ εξετάζονται η μεταβολή της παραγωγικότητας της εργασίας μέσα στο πλαίσιο ανταγωνισμού που διαμορφώθηκε εντός της ΕΕ −και μετέπειτα της Ευρωζώνης− και η μεταβολή του περιθωρίου κέρδους ως βασικά μεγέθη. Ακολουθεί παρουσίαση άλλων μεγεθών, όπως η εταιρική φορολογία και […]

    7474 λέξεις 07/03/2017
  • Xρηματοπιστωτική νομοθεσία στην ΕΕ: Αυτορρύθμιση με ισχύ νόμου;

    Το πολιτικό οικοδόμημα της ΕΕ έχει ως ιστορική βάση του την οργάνωση συγκεκριμένων αγορών σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Ο γερμανικός «ορντολιμπεραλισμός» (ordoliberalism) ως παρακλάδι του νεοφιλελευθερισμού είναι η θεωρητική κόκκινη κλωστή που διαπερνά όλα τα στάδια της ευρωπαϊκής οικοδόμησης από τη δεκαετία του 1950 μέχρι σήμερα (Denord & Schwartz, 2009). Σύμφωνα με αυτή την αντίληψη, η […]

    6138 λέξεις 07/03/2017
  • ΕΣΠΑ: Ο ρόλος και η σημασία του στην προώθηση των καπιταλιστικών αναδιαρθρώσεων στην ελληνική κοινωνία

    Διατυπώνοντας την ερώτηση «Τι είναι το ΕΣΠΑ;», η συντριπτική πλειοψηφία αναμένεται να απαντήσει ότι πρόκειται για έναν χρηματοδοτικό μηχανισμό της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ). Από αυτόν μπορεί κάποιος να βρει τα κεφάλαια για να ξεκινήσει μια δουλειά. Αυτή η βαθιά ριζωμένη άποψη στο σώμα της ελληνικής κοινωνίας –πιθανόν να διαφοροποιείται ελάχιστα, ανάλογα με την κοινωνικοταξική προέλευση– […]

    8622 λέξεις 04/03/2017
  • Τα Προγράμματα Δημοσιονομικής Προσαρμογής ως δομικό στοιχείο της Νέας Οικονομικής Διακυβέρνησης της Ευρωπαϊκής Ένωσης

    Στο παρόν κείμενο θα γίνει παρουσίαση των βασικών εξελίξεων αναδιαμόρφωσης των Συνθηκών Λειτουργίας της ΕΕ, ειδικά μετά την υπογραφή της Συνθήκης του Μάαστριχτ. Η Συνθήκη υπεγράφη στις 7 Φεβρουαρίου του 1992 και αποτελεί την τρίτη κατά σειρά θεμελιώδη Συνθήκη για την ΕΕ μετά τη Συνθήκη της Ρώμης (1957) και την Ενιαία Ευρωπαϊκή Πράξη (1986). Με αυτήν έγινε πρόβλεψη παραχώρησης αρμοδιοτήτων των κρατών-μελών […]

    6376 λέξεις 24/02/2017
  • Brexit: Μια κοσμοϊστορική στροφή

    Δημοσιεύτηκε 27 Ιουνίου 2016 Η απόφαση της Βρετανίας στις 23 Ιουνίου να αποχωρήσει από την Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ) αποτελεί γεγονός μείζονος γεωπολιτικής σημασίας. Θα προκαλέσει αποδιοργάνωση στο πλέγμα συμμαχιών μέσω των οποίων οι δυτικές ιμπεριαλιστικές δυνάμεις, με επικεφαλής τις Ηνωμένες Πολιτείες, διαχειρίζονται τον παγκόσμιο καπιταλισμό. Είναι ένα πολύ σοβαρό πλήγμα για την ΕΕ. Οι ηγέτες […]

    7895 λέξεις 22/02/2017
  • Ευρωπαϊκή Ένωση και γεωργική παραγωγή

    Το 1959 υποβλήθηκε από τη χώρα μας η αίτηση για σύνδεση με την τότε Ευρωπαϊκή Οικονομική Κοινότητα (ΕΟΚ) και η Ελλάδα αποτέλεσε την πρώτη χώρα που υπέγραψε Συμφωνία Σύνδεσης (9-7-1961). Είχε ήδη προηγηθεί, το 1952, η ένταξή της στο ΝΑΤΟ. Τον Ιανουάριο του 1962 έγινε η συζήτηση στη Βουλή για την κύρωση της Συμφωνίας Σύνδεσης. […]

    7262 λέξεις 22/02/2017
  • Η πολιτική οικονομία της ΕΕ: Ένα ιμπεριαλιστικό εγχείρημα σε κρίση

    Η ευρωπαϊκή ενοποίηση αποτελεί ένα από τα πιο σημαντικά και φιλόδοξα εγχειρήματα του καπιταλισμού στην περίοδο που ακολούθησε τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Φυσιολογικά επομένως έχει αποτελέσει το αντικείμενο τόσο επιστημονικών όσο και πολιτικών αναλύσεων και αντιπαραθέσεων. Ο μαρξισμός και η Αριστερά ήταν από τους πρώτους ιδεολογικούς και πολιτικούς χώρους που καταπιάστηκαν σοβαρά με το ζήτημα […]

    7598 λέξεις 22/02/2017
  • Πλασματικό κεφάλαιο, συσσώρευση του κεφαλαίου και σύγxρονες οικονομικές κρίσεις

    Στον Μαρξ η έννοια του πλασματικού κεφαλαίου είναι στενά συνδεδεμένη με τη μορφή του τοκοφόρου κεφαλαίου. Το τοκοφόρο κεφάλαιο ορίζεται ως χρηματικό κεφάλαιο που δανείζεται προκειμένου να χρησιμοποιηθεί στη σφαίρα της παραγωγής με σκοπό την απόσπαση υπεραξίας, σε αντίθεση με τον απλό δανεισμό χρήματος (money as such), που διευκολύνει τις συναλλαγές εν γένει. Όμως, από […]

    9422 λέξεις 19/02/2017
  • Στην εποχή του χρέους

    τόνισε ο πρωθυπουργός στη συνέντευξή του στο πλαίσιο της ΔΕΘ. Λίγες μέρες αργότερα ο  αντιπρόεδρος της κυβέρνησης Γ. Δραγασάκης δήλωνε πως η διαδικασία θα τραβήξει σε μάκρος και πως η πιθανότητα για σοβαρή μείωση του χρέους είναι μικρή. Στην πραγματικότητα η όλη διαδικασία πηγαίνει στα βράχια. Καθόλου παράξενο, καθώς το δημόσιο χρέος αποτελεί δομικό στοιχείο […]

    1317 λέξεις 16/02/2017
  • Μαρινόπουλος ΑΕ: Η πτωχευτική διαδικασία και το «ξέπλυμα» των ευθυνών των καπιταλιστών

    Η αίτηση υπαγωγής των σουπερμάρκετ Mαρινόπουλος ΑΕ στις διατάξεις του Πτωχευτικού Κώδικα, και ειδικότερα στο σύστημα εξυγίανσης, καθώς και η δρομολογημένη εξαγορά τους από την εταιρεία Σκλαβενίτης είναι μια χαρακτηριστική περίπτωση του τρόπου με τον οποίο το κεφάλαιο, σε συνεργασία με τη νομοθετική, την εκτελεστική και τη δικαστική εξουσία, προσπαθεί να υπερβεί τις συνέπειες της […]

    1509 λέξεις 16/02/2017
  • Ιδιωτικοποιήσεις: Βασικός πυλώνας της στρατηγικής του κεφαλαίου

    Καθόλου τυχαία, στην Ελλάδα η εκπόνηση του «Προγράμματος Αποκρατικοποιήσεων» και η «αξιοποίηση» της δημόσιας περιουσίας παράλληλα με την ίδρυση του ΤΑΙΠΕΔ αποτέλεσαν βασικά προαπαιτούμενα για τις νέες δανειακές συμβάσεις που επέφερε το «Μεσοπρόθεσμο Πρόγραμμα» το 2011. Βασικό στόχο του ΤΑΙΠΕΔ αποτελεί η υλοποίηση του Προγράμματος Αποκρατικοποιήσεων του Μεσοπρόθεσμου Πλαισίου Δημοσιονομικής Στρατηγικής 2012-2015, ενώ «το προϊόν […]

    1453 λέξεις 16/02/2017
  • Το νέο μοντέλο ιδιωτικοποίησης στην υγεία

    Ζήσαμε πριν από λίγο καιρό άλλο ένα σόου αστικής πολιτικής «αντιπαράθεσης» διανθισμένο με τις υπερβολές των ραδιοτηλεοπτικών και διαδικτυακών ΜΜΕ με αφορμή το νέο νοσοκομείο Σαντορίνης. «Εμείς το ανοίξαμε, εσείς τα κλείνατε», «Λειτουργεί – Όχι, δεν λειτουργεί», «Ορίστε, λειτουργεί, αφού πήγα και χειρούργησα», «Τι δουλειά έχει ο υπουργός να χειρουργεί αιμορροΐδες» και άλλα σχετικά. Μία […]

    1187 λέξεις 16/02/2017
  • Κλυδωνισμοί σε χρηματιστήρια, αγορές. Προαναγγελία υποτροπής της κρίσης;

    Η πτώση της τιμής του πετρελαίου και των πρώτων υλών, η αύξηση των επιτοκίων του δολαρίου, η διολίσθηση του γιουάν, η πτώση των χρηματιστηρίων, η ξέφρενη διόγκωση της παγκόσμιας χρηματοπιστωτικής φούσκας σκορπούν τον τρόμο σε χρηματιστήρια, αγορές και κυβερνήσεις όπου γης. Η νομισματική πολιτική, που αποτελεί εργαλείο αντιμετώπισης, αλλά όχι επίλυσης της κρίσης, απέτυχε. Παρ’ ότι οι Κεντρικές Τράπεζες από το […]

    1197 λέξεις 27/07/2016
  • Ψηλαφώντας τη νέα εργασιακή πραγματικότητα

    Οι ελαστικές σχέσεις εργασίας δεν αποτελούν κάποια ελληνική ιδιαιτερότητα. Γενικεύονται και επικρατούν στον σύγχρονο καπιταλισμό, καθώς συμπυκνώνουν τους νέους συνδυασμούς απόσπασης υπεραξίας, καθώς και τη βασική τάση αντιμετώπισης της πτώσης του μέσου ποσοστού κέρδους, που συνίσταται σε μια νέα βαθύτερη βουτιά στην εκμετάλλευση της εργατικής δύναμης και στο τσάκισμα των εργασιακών σχέσεων. Οι ελαστικές σχέσεις εργασίας αποτελούν ένα ιδιαίτερο μείγμα […]

    1509 λέξεις 27/07/2016
  • Το ερώτημα του χαρακτήρα της παρούσας κρίσης της ελληνικής οικονομίας: Μια διερεύνηση

    Ο χαρακτήρας, ήτοι τα δομικά αίτια, της πρόσφατης παγκόσμιας οικονομικής κρίσης αλλά και της παρούσας κρίσης της ελληνικής οικονομίας αποτελεί αντικείμενο σημαντικών θεωρητικών διαφωνιών (βλ. σχετικά Μαυρουδέας, 2014, 2015). Στο παρόν άρθρο θα περιοριστούμε στην εξέταση δύο κυρίως ερωτημάτων αναφορικά με την κρίση της ελληνικής οικονομίας στη συγκυρία της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης: Ανάγεται η ελληνική οικονομική κρίση στον μαρξικό «νόμο» της πτωτικής τάσης […]

    11753 λέξεις 04/07/2016
  • Η «χρηματιστικοποίηση», η μετατροπή της εργασίας σε κεφάλαιο και η ελληνική περίπτωση

    Η θεωρία της «χρηματιστικοποίησης» είναι ένα δημοφιλές σήμερα ρεύμα στη ριζοσπαστική πολιτική οικονομία και στη Δυτική Αριστερά, οι οποίες προσπαθούν τις τελευταίες δεκαετίες να προσδιορίσουν ένα νέο στάδιο του καπιταλισμού υιοθετώντας διάφορες εποχικές μόδες. Έτσι ξεκίνησαν με το νεοφιλελευθερισμό (και τις συνακόλουθες αντινεοφιλελεύθερες πολιτικές και μέτωπα). Μόλις εμφανίστηκε η «παγκοσμιοποίηση», προσχώρησαν σ’ αυτή παλεύοντας να εντάξουν στο πλαίσιό της τον νεοφιλελευθερισμό (με αντίστοιχες αντιπαγκοσμιοποιητικές […]

    9238 λέξεις 04/07/2016
  • Η σύγχρονη δυναμική των καπιταλιστικών αντιθέσεων

    Ήδη από τη δεκαετία του 1980 –και έκτοτε μονιμότερα και κλιμακούμενα– σε χώρες με μέσο επίπεδο ανάπτυξης, σε χώρες με ανώτερο επίπεδο ανάπτυξης, από κυβερνήσεις της μετασχηματιζόμενης κλασικής δεξιάς ή της μεταλλασσόμενης σοσιαλδημοκρατίας ή από κυβερνήσεις μιξάζ (από κόμματα αριστερής επαγγελίας σε συνεργασία με αστικές πολιτικές δυνάμεις) παίρνονται, με διαφορετικούς ρυθμούς και διαφορετική ένταση, μέτρα ίδιας ποιότητας. Το ίδιο συνέβη και συμβαίνει […]

    5200 λέξεις 04/07/2016
  • Η κοινωνική μήτρα του επίσημου συνδικαλισμού

    Η συμμετοχή ενός τμήματος της «Αριστεράς» στο επίσημο πολιτικό σκηνικό, ως μια πολιτική δύναμη που προασπίζει την αστική δημοκρατία και το αστικό κράτος, δεν είναι μια υπόθεση καινούρια. Κυρίως δεν είναι μια υπόθεση προδοσίας και παρασκηνίου. Πρόκειται για ένα ιστορικό μοτίβο που επαναλαμβάνεται εξελισσόμενο από την περίοδο της γέννησης του εργατικού κινήματος στην Ελλάδα, μοτίβο που εξελίσσεται πάντα πάνω στον ίδιο κοινωνικό […]

    6947 λέξεις 03/07/2016